Świadczenie urlopowe to temat, który wciąż budzi sporo kontrowersji. Część osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę otrzymuje ten rodzaj dodatku. Jednak pozostali pracownicy często nie wiedzą o możliwości ubiegania się o zasiłek wakacyjny.
Czym jest świadczenie urlopowe? Komu przysługuje? W jakich sytuacjach pracodawca jest zwolniony z obowiązku wypłaty świadczenia urlopowego?
Czym jest świadczenie urlopowe?
Świadczenie urlopowe przysługuje pracownikom, którzy w konkretnym okresie rozliczeniowym korzystają z prawa do dwutygodniowego urlopu wypoczynkowego. Warto pamiętać o tym, że dodatek ten jest wypłacany nawet w sytuacji, kiedy na czas urlopu przypada święto wolne od pracy. Premia jest wypłacana jedynie wówczas, gdy trwający 14 dni urlop ma charakter nieprzerwany. Z tego powodu znaczna część pracowników decyduje się ubiegać o świadczenie urlopowe w okresie wydłużonych świąt – na przykład pod koniec grudnia lub w okresie Wielkanocy.
Świadczenie urlopowe nie dotyczy jednak wszystkich pracowników. Bowiem, w zależności od wielu czynników, ten dodatek do wynagrodzenia podstawowego może nie być wypłacany w danym przedsiębiorstwie lub firmie.
Świadczenie urlopowe a obowiązek pracodawcy
Do wypłaty świadczenia urlopowego są zobowiązani pracodawcy, którzy nie zdecydowali się na utworzenie Zakładowego Funduszy Świadczeń Socjalnych, a w danym miejscu pracy zatrudniają mniej niż 50 pracowników. Świadczenia urlopowe stanowią zatem ochronę pracowników przed uchylaniem się pracodawców od wypłacania świadczeń socjalnych.
Zakłady pracy posiadające własne fundusze socjalne są zwolnione ze świadczeń urlopowych. Jednak wówczas jest wypłacany dodatek do wypoczynku. Taki rodzaj dodatku urlopowego nazywany jest powszechnie „wczasami pod gruszą”.
W niektórych sytuacjach pracodawca może się ubiegać o zwolnienie z wypłacania świadczenia urlopowego. Jeśli ilość osób zatrudnionych w danym zakładzie wynosi poniżej 50, to zakład może zrezygnować z utworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych i wypłacania dodatku urlopowego.
Decyzja taka powinna jednak zostać zaakceptowana przez odpowiednią organizację związkową, a pracownicy o tym fakcie muszą zostać poinformowani do 31 stycznia danego roku. Jeśli powyższe warunki nie zostaną spełnione to pracodawca jest zobowiązany do wypłacania tego świadczenia na standardowych zasadach.
Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych – czym jest?
Temat wypłacania świadczeń urlopowych jest ściśle powiązany z funkcjonowaniem Zakładowych Funduszy Świadczeń Socjalnych. Polega on na przeznaczaniu odpowiednich funduszy z rachunku pracodawcy na finansowanie dodatków wypoczynkowych, kulturalnych i oświatowych.
Wielu pracodawców decyduje się na utworzenie Zakładowych Funduszy Świadczeń Socjalnych, ponieważ stają się one korzystniejsze dla interesu firmy lub przedsiębiorstwa.
To właśnie z tego powodu świadczenia urlopowe obecnie są dla wielu Polaków nieosiągalne. Oczywiście Zakładowe Fundusze Świadczeń Socjalnych również gromadzą fundusze w wysokości średniego wynagrodzenia krajowego w poprzednim roku, co w teorii jest przekazywane pracownikom jako „wczasy pod gruszą”.
W rzeczywistości wielu pracodawców preferuje ten rodzaj premii urlopowej, ponieważ ma ona korzystniejszą formę opodatkowania niż świadczenie urlopowe.
Ile wynosi świadczenie urlopowe?
W polskich przepisach próżno szukać informacji na temat tego, ile powinno wynosić świadczenie urlopowe. Wskazuje się natomiast na jego maksymalną wysokość. Według Kodeksu pracy nie może no przekroczyć kwoty równej odpisowi na fundusz socjalny obowiązujący w danym roku kalendarzowym.
Jak należy rozumieć ten zapis?
Równowartość odpisu socjalnego to średnie krajowe wynagrodzenie dla pracownika zatrudnionego na określonych warunkach umowy w poprzedzającym półroczu. W przypadku pełnego etatu w 2022 roku świadczenie urlopowe będzie wynosić zatem niewiele ponad 1660 złotych, natomiast dla pracowników z dodatkiem za szkodliwe warunki będzie to około 2217 złotych.
Opodatkowanie świadczenia urlopowego
Uzyskanie świadczenia urlopowego bardzo często wiąże się z obawą nałożenia dodatkowych podatków. Jeśli premia ta nie przekroczy kwoty równej wartości odpisu socjalnego to wówczas nie są nią nakładane składki emerytalne i rentowe. Inaczej jest jednak z opodatkowaniem. Bowiem świadczenie urlopowe podlega standardowej kwocie opodatkowania.
Świadczenie urlopowe – nieobowiązkowe prawo?
Istnienie zapisów dotyczących wypłacania świadczeń urlopowych wciąż nie oznacza, że przysługujące dodatki będą wypłacane. Luki prawne pozwalają na rezygnację ze świadczeń urlopowych w przypadku firm, w których liczba zatrudnionych osób wynosi poniżej 50. Warunkiem jest liczba pełnych etatów, która powinna przekroczyć 50. Należy wówczas dopełnić jedynie obowiązku informacyjnego. Działania te są uważane przez wielu pracowników za niesprawiedliwe. Dlatego temat świadczenia urlopowego wciąż wiąże się w Polsce ze sporymi kontrowersjami.
Pracodawca zatrudniający mniej niż 50 pracowników może dobrowolnie utworzyć ZFŚS.